Alman Çeşmesi Hakkında Bilgi (Hikayesi, Nerede, Tarihi)

Osmanlı’da 17. yüzyıldan sonra ortaya çıkan meydan çeşmeleri arasında farklı bir mimari yapıya sahip olan Alman Çeşmesi, aslında bir dönemin politik yakınlaşmasının hediyesi.  Alman İmparatoru II. Wilhelm’in 1898 yılında II. Abdülhamid’i ikinci ziyaretinin anısına yapılan çeşme, aslında o dönem Almanya tarafından Osmanlı’ya yapılan anlaşmaların bir armağanı olarak verilmiş.

Bizans ve Osmanlı döneminden kalma birçok tarihi eserin bulunduğu Sultanahmet Meydanı’na ayrı bir hava katan Alman Çeşmesi, İstanbul hatırası fotoğraf çektirmek isteyenler için de kartpostallık bir yapı konumunda.

Alman Çeşmesi Hikayesi

Sultanahmet Meydanı’na yapılan Alman Çeşmesi’nin bütün yapım masrafları Alman İmparatoru tarafından karşılanmış. Çeşmenin parçaları Almanya’da hazırlandıktan sonra İstanbul’a getirilerek burada birleştirilmiş. Mimarı Alman Max Spitta olan çeşmenin açılışı 27 Ocak 1901 tarihinde yapılmış.

Kayzer Wilhelm’in İstanbul’u ziyaret hatırası olarak o zamanın Alman çevresinde makbul olan Byzantine-Marik denen sistemde yapılan çeşme meydana yakışan bir abide olup olmadığı tartışmalı. Bu yapı sanatsal zevkten ziyade, siyasi görüş ve zaruret icabı yapılmış. Topkapı Sarayı’nın girişinde bulunan Sultan III. Ahmet Çeşmesi ile karşılaştırıldığında oldukça estetikten yoksun ve kaba duruyor.

Alman İmparatoru tabii bu çeşmeyi karşılıksız yaptırmamış. Çeşme, o dönem yapılan ticari anlaşmaların karşılığında bir teşekkür göstergesi olarak Sultan’a hediye edilmiş. II. Wilhelm çeşmenin yapılmasına vesile olan ikinci ziyaretinde İstanbul ile Bağdat arasında yapılması planlanan 4 bin kilometrelik demiryolu inşaatının, Alman firmaları tarafından yapılması konusunda Sultan II. Abdülhamid ile anlaşmaya varırken, bundan önceki ilk ziyaretinde de Osmanlı ordusuna Alman tüfeklerinin satılması konusunda bir anlaşma yapmış.

Alman Çeşmesi Özellikleri

Değerli malzemeler ile kaliteli, zengin bir biçimde yapılan çeşmede Almanların kendi mimarilerini yansıtan heykeller, figüratif motifler bulunmazken, Osmanlı mimarisini de yansıtan herhangi bir unsur bulunmuyor.

Çeşmenin Osmanlıca ve Almanca iki ayrı kitabesi bulunmakta. Almanca kitabede çeşmenin, Kaiser II. Wilhelm’in 1898 yılı sonbaharında Osmanlılar’ın hükümdarı II. Abdülhamid’i ziyaretinin bir “şükran hatırası” olarak yaptırıldığı yazılı.

Kubbenin iç yüzeyinin ortasında oldukça güzel süslemeli bir on altıgen bir yıldız ve bu yıldızın etrafında sekiz adet daire şeklinde süslemeler bulunuyor. Bunlardan dördünde yeşil zemin üstüne Sultan II. Abdülhamit’in tuğrası bulunurken, diğer dördünde mavi zemin üstüne II. Wilhelm’in imparatorluk arması bulunmakta.

Çeşmenin Dikilitaş’a bakan ve merdivenle içine çıkılabilen tarafında bir demir şebekeli kapı bulunuyor. Bu kısmın ortasında mermer su haznesi ve üzerinde tunç levha kabartmalı Almanca kitabe var.

Nerede ve Nasıl Gidilir?

Yapı, Roma ve Osmanlı döneminden kalma birçok eserin bulunduğu Sultanahmet Meydanı’nda bulunuyor. Sultanahmet Meydanı’nda bulunan tarihi eserlerin hikayelerini, ne zaman yapıldıklarını merak ediyorsanız Sultanahmet gezilecek yerler yazıma bakabilirsiniz.

Çeşmenin bulunduğu yere toplu taşıma araçlarıyla ulaşmanın en kolay yolu Bağcılar-Kabataş Tramvay hattını kullanmak. Bu tramvay hattına binerek Sultanahmet durağında indiğinizde 5 dakikalık bir yürüyüş ile çeşmenin bulunduğu yere ulaşabilirsiniz. Anadolu yakasından ulaşmak için Üsküdar veya Kadıköy’den Eminönü’ne kalkan vapurlara binip ardından tramvaya aktarma yapabilirsiniz. Ya da bunun yerine Marmaray ile Sirkeci durağına geldikten sonra yine tramvaya aktarma yaparak ulaşabilirsiniz.

Alman Çeşmesi’ne aşağıda yer alan haritada işaretli konumu kullanarak da nasıl ulaşabileceğinizi öğrenebilirsiniz.

Kaynakça:

islamansiklopedisi.org.tr